Στον νεολιθικό οικισμό του Τζανχασάν στο Καραμάν – που είναι γνωστός εδώ και χρόνια ως η τοποθεσία με τον αρχαιότερο καταγεγραμμένο δρόμο της Ανατολίας – ήρθε στο φως μια εντυπωσιακή νέα ανακάλυψη.
Στις φετινές ανασκαφές, οι αρχαιολόγοι εντόπισαν ένα σύνολο εξαιρετικά κατασκευασμένων καθρεφτών από οψιδιανό, ηλικίας 8.500 ετών, καθώς και διακοσμημένα εργαλεία από οψιδιανό που αποκαλύπτουν μια ιδιαίτερη συμβολική παράδοση μέσα στις πρώτες
αγροτικές κοινότητες της Κεντρικής Ανατολίας.Ένας οικισμός φημισμένος για την πρώιμη αστική του διάταξη
Το Τζανχασάν έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των μελετητών εδώ και δεκαετίες λόγω της εξαιρετικής χωροταξικής του οργάνωσης. Η περιοχή διατηρεί μία από τις πρώτες σκόπιμα σχεδιασμένες διόδους στην Κεντρική Ανατολία, γεγονός που αντανακλά μια κοινότητα που ήδη πειραματιζόταν με την καθοδηγούμενη κίνηση, τα οριοθετημένα αρχιτεκτονικά τετράγωνα και τις πρώιμες έννοιες του κοινόχρηστου χώρου.
Αυτή η δομημένη διάταξη —που ταυτοποιήθηκε χρόνια νωρίτερα στο Τζανχασάν 3— υπήρξε θεμελιώδης στις συζητήσεις σχετικά με το πώς οι νεολιθικές ομάδες μεταπήδησαν από ομαδοποιημένα νοικοκυριά σε πιο ρυθμιζόμενα και οργανωμένα πρότυπα οικιστικής ανάπτυξης.
Ένας καθρέφτης από οψιδιανό 8.500 ετών που ανακαλύφθηκε στον νεολιθικό οικισμό Τζανχασάν στην Καραμάν, αξιοσημείωτος για την εξαιρετικά γυαλισμένη ανακλαστική του επιφάνεια. Ευγενική παραχώρηση της Ανασκαφικής Ομάδας του Τζανχασάν
Tο Τζανχασάν φαίνεται να καταλαμβάνει μια στρατηγική ενδιάμεση φάση — γεφυρώνοντας τις προηγούμενες ακεραμικές κοινότητες με την μεταγενέστερη αρχιτεκτονική και συμβολική πολυπλοκότητα που παρατηρείται στο Τσαταλχογιούκ (Çatalhöyük). Ευγενική παραχώρηση της Ανασκαφικής Ομάδας του Τζανχασάν
Καθρέφτες οψιδιανού αναδεικνύουν μια προηγμένη καλλιτεχνική παράδοση
Το στοιχείο που ξεχωρίζει την ανασκαφική αποστολή του 2025, είναι η ποιότητα της δεξιοτεχνίας του οψιδιανού. Ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν υπό την καθοδήγηση του Αναπληρωτή Καθηγητή Δρ. Adnan Baysal, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Η Κληρονομιά της Τουρκίας στο Μέλλον», έφεραν στο φως έναν καθρέφτη από οψιδιανό, με ιδιαίτερα λεία και υψηλής λάμψης επιφάνεια που χρονολογείται γύρω στο 6500 π.Χ.
Η παραγωγή ενός τέτοιου καθρέφτη απαιτούσε μια απαιτητική και υψηλής εξειδίκευσης chaîne opératoire (αλυσίδα εργασιών ) — μια διαδικασία που υποδηλώνει μια βαθιά ριζωμένη τοπική εργαστηριακή παράδοση στην Ανατολία. Ο Baysal σημειώνει ότι καθρέφτες αυτού του τύπου έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής μόνο εντός των συνόρων της σύγχρονης Τουρκίας, ενισχύοντας την ιδέα μιας τοπικά ανεπτυγμένης τεχνολογικής εξέλιξης και όχι μιας εισαγόμενης τέχνης.
Παράλληλα με τον καθρέφτη, η ομάδα αποκάλυψε εργαλεία από οψιδιανό τα οποία φέρουν λεπτές εγχάρακτες γραμμές. Τα μοτίβα αυτά, έχουν εμφανιστεί επανειλημμένα σε όλες τις ανασκαφές στο Τζανχασάν , υποδεικνύοντας ένα σταθερό, χαρακτηριστικό διακοσμητικό λεξιλόγιο, μοναδικό για αυτήν την κοινότητα.
Ενώ υπάρχουν εννοιολογικοί παραλληλισμοί σε άλλες νεολιθικές τοποθεσίες στην Κεντρική Ανατολία, το ακριβές στυλ που τεκμηριώνεται εδώ φαίνεται να είναι αποκλειστικό της πολιτιστικής σφαίρας του Τζανχασάν .
Ένας καθρέφτης από οψιδιανό 8.500 ετών που ανακαλύφθηκε στον νεολιθικό οικισμό Τζανχασάν στην Καραμάν, αξιοσημείωτος για την εξαιρετικά γυαλισμένη ανακλαστική του επιφάνεια. Ευγενική παραχώρηση της Ανασκαφικής Ομάδας του Τζανχασάν
Αναθεωρώντας τη θέση του Τζανχασάν στη νεολιθική αλληλουχία της κεντρικής Ανατολίας
Αν και επισκιάζεται από τη μνημειώδη φήμη του Τσαταλχογιούκ (Çatalhöyük), το Τζανχασάν αναδεικνύεται όλο και περισσότερο ως μια κομβική τοποθεσία στη χαρτογράφηση της πολιτιστικής εξέλιξης της περιοχής. Τα ευρήματα από τα Ασικλί Χογιούκ (Aşıklı Höyük), Μποντζουκλού Χογιούκ (Boncuklu Höyük), Πιναρμπασί (Pınarbaşı) και Τζανχασάν (Canhasan) αποτελούν πλέον μια διασυνδεδεμένη ακολουθία που καλύπτει αρκετές χιλιετίες καλλιτεχνικής και συμβολικής ανάπτυξης.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το Τζανχασάν φαίνεται να καταλαμβάνει μια στρατηγική ενδιάμεση φάση — γεφυρώνοντας τις προηγούμενες, τις προ – κεραμικές κοινότητες με την μεταγενέστερη αρχιτεκτονική και συμβολική πολυπλοκότητα που παρατηρείται στο Τσαταλχογιούκ (Çatalhöyük).
Όπως σημειώνει ο Baysal, η τοποθεσία προσφέρει πληροφορίες για «την πρώτη πράξη» της μακράς Νεολιθικής ιστορίας της Κεντρικής Ανατολίας: τις απαρχές της οικιακής ταυτότητας, της τεχνολογικής εξειδίκευσης και της κοινοτικής έκφρασης.
Από το enikos
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου