Έρευνα: η φτώχεια αλλάζει το DNA μας

Η φτώχεια μπορεί να αλλάξει τα γονίδιά μας, με αποτέλεσμα οι έφηβοι που ζουν σε συνθήκες φτώχειας να είναι πιο πιθανό να έχουν κατάθλιψη ή άγχος και να "πέσουν" στα ναρκωτικά, σύμφωνα με έρευνα.

Πρόκειται για δουλειά Αμερικανών ερευνητών από το πανεπιστήμιο Duke στις ΗΠΑ, οι οποίοι επιχείρησαν να εντοπίσουν κατά πόσο οι αλλαγές που
υφίστανται τα γονίδιά μας από το περιβάλλον και τις κοινωνικές μας αλληλεπιδράσεις (επιγενετική τροποποίηση της έκφρασης των γονιδίων) επηρεάζουν τις εγκεφαλικές λειτουργίες που σχετίζονται με τον κίνδυνο ψυχικής ασθένειας.

Συλλέγοντας και αναλύοντας δεδομένα για 132 εφήβους, 11 - 15 ετών, για δύο χρόνια, οι ερευνητές έδειξαν ότι οι αλλαγές στη συμπεριφορά των γονιδίων οι οποίες προκαλούνται από το χαμηλότερο κοινωνικό-οικονομικό στάτους, προβλέπουν αλλαγές στην εγκεφαλική λειτουργία που συνδέεται με την πιθανότητα ψυχικής νόσου.

Συγκεκριμένα, η σχετική μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Molecular Psychiatry, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι έφηβοι που μεγαλώνουν σε φτωχά περιβάλλοντα, υφίστανται αλλαγές σε ένα γονίδιο που αυξάνει τη δραστηριότητα του τμήματος του εγκεφάλου που ονομάζεται αμυγδαλή, με αποτέλεσμα να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ψυχικών νόσων.

"Τα αποτελέσματά μας προτείνουν την ύπαρξη ενός συγκεκριμένου βιολογικού μηχανισμού μέσω του οποίου οι αντιξοότητες συνεισφέρουν σε αλλαγμένη εγκεφαλική λειτουργία", καταλήγουν οι ερευνητές, σημειώνοντας ότι αν επιβεβαιωθούν, μπορεί να αναδυθεί ένας νέος τρόπος παρέμβασης και πρόληψης σε ομάδες υψηλού κινδύνου.

Πώς η φτώχεια αλλάζει το DNA μας

Στα πλαίσια της δουλειάς τους, οι ερευνητές μελέτησαν τις αλλαγές που αφορούν ένα συγκεκριμένο γονίδιο, το SLC6A4. Όπως διαπίστωσαν, οι συμμετέχοντες έφηβοι από φτωχές οικογένειες είχαν περισσότερες ποσότητες μίας συγκεκριμένης "χημικής ετικέτας" πάνω ή κοντά στο γονίδιο, οι οποίες αύξησαν τη δραστηριότητα στην αμυγδαλή τους.

Η αμυγδαλή εμπλέκεται τόσο στην ανταπόκριση “fight or flight” (πάλη ή υποχώρηση), δηλαδή την ψυχολογική αντίδραση του ατόμου, όταν κάποιος ή κάτι του επιτίθεται ή όταν απειλείται η επιβίωσή του, όσο και στις κρίσεις πανικού, ενώ η αυξημένη δραστηριότητα σε αυτήν συνδέεται με μεγαλύτερο κίνδυνο κατάθλιψης.

Επιπλέον, η ίδια μελέτη διαπίστωσε ότι το χαμηλότερο κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο συνδέεται με χαμηλότερα επίπεδα σεροτονίνης, της ορμόνης που αναφέρεται συχνά ως "ορμόνη της ευτυχίας", λόγω της λειτουργίας της.

Όπως γράφουν στη μελέτη τους, οι ερευνητές πιστεύουν ότι η δουλειά τους περιγράφει έναν μηχανισμό που μπορεί να εξηγήσει γιατί η κατάθλιψη, το άγχος και ο εθισμός είναι ιδιαίτερα εμφανή και διαδεδομένα στα μέλη ορισμένων από τις πιο φτωχές οικογένειες στις κοινωνίες μας.

Η οικονομική στέρηση κατά τη διάρκεια της εφηβείας, συμπεραίνει η μελέτη, συνδέεται με μια σειρά από αρνητικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένων της φτωχότερης γενικής υγείας και της αυξημένης επικινδυνότητας για ψυχικές ασθένειες όπως η κατάθλιψη, το χρόνιο άγχος και ο εθισμός. 

Σύμφωνα με όσα γράφουν οι ερευνητές, το χαμηλό κοινωνικό-οικονομικό στάτους μπορεί να τροφοδοτεί αυτήν την επικινδυνότητα μέσω μίας ποικιλίας προβλημάτων που το "συνοδεύουν", όπως τα υψηλότερα επίπεδα άγχους, η κακή ποιότητα στέγασης, η ηχορύπανση και η έκθεση στη βία.

Μπορεί αυτές οι αλλαγές να περάσουν στην επόμενη γενιά;

Η Dr Johnna Swartz, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας πίσω από τη μελέτη, εξήγησε: "Αυτές οι καθημερινές δυσκολίες είναι εμφανείς στις αλλαγές που επηρεάζουν την ανάπτυξη των παιδιών". 

“Καθώς προχωρούν στη νεαρή ενήλικη ζωή πρόκειται να αντιμετωπίσουν περισσότερα προβλήματα με την κατάθλιψη ή το άγχος, ίσως και την κατάχρηση ουσιών”, πρόσθεσε ο καθηγητής ψυχολογίας και νευροεπιστημών, Ahmad Hariri, εκ των συγγραφέων της μελέτης.

"Αυτή είναι μία από τις πρώτες έρευνες που επιδεικνύουν ότι η χαμηλή κοινωνικό-οικονομική κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στη γονιδιακή έκφραση -από την ανάπτυξη του εγκεφάλου μέχρι τη μελλοντική εμπειρία συμπτωμάτων κατάθλιψης”, κατέληξε η Dr Swartz.

-->
"Είναι κάτι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε και πολύ συναρπαστικό να μελετούμε", σχολίασε ο Hariri. Ιδιαίτερα από τη στιγμή που οι αλλαγές στην έκφραση των γονιδίων από το περιβάλλον και τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, έχει αποδειχθεί ότι μπορούν να κληροδοτηθούν στην επόμενη γενιά.
Από το pathfinder

loading...