Η ιαματική πηγή των Λουτρών Υπάτης

Τα νερά της πηγής των Λουτρών Υπάτης ανάβλυσαν από μεγάλη σεισμική δόνηση μετά το 427 π.Χ.
Οι Αρχαίοι είχαν από πολύ νωρίς επισημάνει τις θεραπευτικές ιδιότητες των ιαματικών πηγών γενικά. Ήδη στη μυθολογία αναφέρεται, πως ο Ηρακλής όφειλε τη δύναμή του στο ότι λουζόταν στα νερά των γειτονικών Θερμοπυλών, που για χάρη του έκανε να αναβλύσουν ο Ήφαιστος, μετά από παράκληση της Αθηνάς.
Από περιγραφές, που έγιναν γύρω στα μέσα του περασμένου αιώνα, υπάρχουν στοιχεία που
δείχνουν, ότι η πηγή χρησιμοποιούνταν από την αρχαιότητα.

Βαθιά μέσα στη δεξαμενή της πηγής σώζονταν πέτρες τοποθετημένες κλιμακωτά, πράγμα που δείχνει ότι εκεί υπήρχε σκάλα, για να κατεβαίνουν οι λουόμενοι. Σε μια από τις πέτρες ήταν γραμμένο το όνομα Αφροδίτη, το οποίο μαρτυρά, ότι ήταν αφιερωμένη στην θεά της ομορφιάς. Έχουν, επίσης, βρεθεί μαρμάρινες πλάκες με χαραγμένα αρχαία γράμματα. Μια απ΄ αυτές έγραφε: «ΛΗΘΗΝ Τ΄ΟΠΙΣΘΕΝ ΟΣ ΙΘΙ ΕΛΕΥΣΕΤΑΙ», δηλαδή «όποιος έρθει εδώ, ξεχνάει».

Για την τύχη των Λουτρών Υπάτης στον Μεσαίωνα δεν υπάρχουν πληροφορίες.

Βορειοδυτική όψη του παλιού Υδροθεραπευτηρίου

Μετά την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό, οι διάφορες ιαματικές πηγές της Ελλάδας βρέθηκαν εγκαταλειμένες. Η κυβέρνηση Καποδίστρια ενδιαφέρθηκε άμεσα για τις ιαματικές πηγές και το 1830 έφερε ξένους ειδικούς μελετητές. Το 1833, ο αρχιφαρμακοποιός και καθηγητής του Πανεπιστημίου του Όθωνα Ξ. Λάντερερ έκανε αναλύσεις νερού των πηγών των Λουτρών Υπάτης.
Στα Λουτρά του Πατρατζίκ, όπως τα έλεγαν οι Τούρκοι, υπήρχε κατά τα πρώτα χρόνια του Ελληνικού Βασιλείου, μια λίμνη με περίμετρο 150 μέτρα περίπου, στο σημείο όπου ανάβλυζαν τα ιαματικά νερά, τα οποία και συγκεντρώνονταν μέσα σε αυτήν.

Το παλιό Υδροθεραπευτήριο

Μετά το 1860 καθαρίστηκε η δεξαμενή, στεγάστηκε με λαμαρίνες και κατασκευάστηκαν περίπου 20 ξύλινα παραπήγματα, που χρησίμευαν σαν αποδυτήρια και για τη διαμονή λουομένων. Φυτεύτηκαν και αρκετές αμυγδαλιές, πεύκα και κυπαρίσσια.
Το παλιό ΥδροθεραπευτήριοΤο παλιό Υδροθεραπευτήριο
Το 1870 η ιαματική πηγή πέρασε στα χέρια του σπουδαίου επιχειρηματία και βουλευτή Δ. Χατζίσκου, ο οποίος κατασκεύασε και τα πρώτα τρία πετρόχτιστα σπίτια των τριών δωματίων το καθένα.
Από περιγραφή γιατρού στα 1879, ξέρουμε ότι οι πάσχοντες έκαναν λουτρό μέσα στη λίμνη. Όσοι δεν μπορούσαν να κολυμπήσουν, έμεναν μακριά από τον κρατήρα, στα ρηχά. Οι πάσχοντες λούζονταν με την εξής σειρά: μια ώρα οι άντρες, μία ώρα οι γυναίκες και στο τέλος οι λεπροί.
Η λουτροθεραπεία συνδυαζόταν και με «πιόσιμο» ιαματικού νερού:

Η πηγή παλιότερα και ο εφημεριδοπώλης της εποχής

συνήθως σύστηναν τρία ποτήρια τη μέρα, αλλά πολλοί λουόμενοι έπιναν μεγάλες ποσότητες, φτάνοντας μέχρι δύο και τρεις οκάδες τη μέρα, πράγμα που έφερνε συνήθως ρεψίματα, δυσκοιλιότητα και συχνοουρία. Αλλά και ο αριθμός των λουτρών δεν ήταν ορισμένος. Συχνά έκαναν 25 με 30 λουτρά και μερικοί έφταναν και τα 40.

Ο κρατήρας της πηγής

Λίγο μετά διαρρυθμίστηκε η δεξαμενή και τοποθετήθηκε μέσα σε αυτή ξύλινη σχάρα για ασφάλεια των λουομένων, γιατί μερικοί είχαν πνιγεί στα βαθιά. Τώρα κατέβαιναν με σκάλα και έκαναν το λουτρό τους καθιστοί πάνω στη σχάρα. Κατά διαστήματα άδειαζαν τη δεξαμενή, αφαιρώντας ένα κινητό φράγμα. Την ώρα του αδειάσματος, δινόταν η ευκαιρία στους λουόμενους να κατέβουν στη δεξαμενή και να πιουν νερό, που έβγαινε από μια τρύπα στη μέση της σχάρας ή να καθίσουν και να εισπνέουν τα αέρια, που αναδύονταν. Τότε έλαβαν και την πρόνοια να απομακρύνουν από την πηγή όσους έπασχαν από λέπρα. Αυτοί έκαναν λουτρό σε χώρο, που διαρρυθμίστηκε ειδικά σε απόσταση 300 μέτρων από την πηγή, όπου συγκεντρωνόταν το λουτρονέρι, που ερχόταν από τη δεξαμενή με ένα αυλάκι.

Αποψη του πάρκου την άνοιξη και στο βάθος η πηγή

Λίγα χρόνια αργότερα χτίστηκαν τα τρία πρώτα ξενοδοχεία: «Οίτη», «Όθρυς» και «Σπερχειός».

Το 1897 δόθηκε νέα ώθηση. Χτίστηκαν σπουδαία οικοδομήματα και κατασκευάστηκε το Υδροθεραπευτήριο, που περιλάμβανε 42 λουτήρες, δύο δεξαμενές ομαδικών λούσεων και εγκαταστάσεις βοηθητικής θεραπείας.
Έγινε το ξενοδοχείο «Φθιώτις» με δύο παραρτήματα. Φτιάχτηκε θέατρο, αγορά, εκκλησία, ταχυδρομείο κ.ά. Δεντροφυτεύτηκε η γύρω περιοχή, κατασκευάστηκαν άλση και δημιουργήθηκε γενικά μια εμφάνιση πραγματικής λουτρόπολης. Στα τέλη του περασμένου αιώνα οι λουόμενοι ήταν 1.000 περίπου το χρόνο και αυξάνονταν σταθερά.
Με το πέρασμα του χρόνου και λόγω των εξελίξεων δημιουργήθηκε η ανάγκη για νέα οργάνωση και για ένα νέο υδροθεραπευτήριο. Και πράγματι, κατασκευάστηκε ένα πρότυπο υδροθεραπευτήριο με τελείως σύγχρονες εγκαταστάσεις, που μπήκε σε λειτουργία το 1960.
Έτσι, η ιαματική πηγή των Λουτρών Υπάτης πήρε ξανά την ιδιαίτερη εκείνη θέση ανάμεσα στις πηγές της χώρας μας, που είναι αντάξια της φήμης και της αξίας των ιαματικών νερών της.

Η θεραπευτική αξία των ιαματικών νερών των Λουτρών Υπάτης έχει πράγματι μια μοναδικότητα. Η πηγή τούτη διαφέρει από όλες τις άλλες ελληνικές ιαματικές πηγές στη φυσικοχημική σύσταση των νερών της.
Είναι νερά ταυτόχρονα οξυανθρακούχα και θειούχα. Πλούσια δηλαδή και σε ανθρακικό οξύ (όπως σε ορισμένες λουτροπηγές της Ελλάδας), αλλά και σε υδρόθειο (όπως σε ορισμένες άλλες). Σαν οξυανθρακούχα είναι ευεργετικά για το κυκλοφορικό σύστημα, αλλά και για το νευροφυτικό, κατάλληλα για διαταραχές και ενοχλήσεις της καρδιακής λειτουργίας, για την υπέρταση, για ασθενικές καταστάσεις λόγω εξαντλητικής αρρώστιας, για καταστάσεις ανάρρωσης για χρόνιες παθήσεις του νευρικού συστήματος, νευραλγίες, σπασμωδικές καταστάσεις κ.λ.π.
Παράλληλα, ως θειούχα τα νερά συστήνονται για διάφορες δερματοπάθειες και χρόνια εξανθήματα, ιδιαίτερα έκζεμα, δερματίτιδες, κνίδωση, ακμή κ.ά. αλλά και για τις χρόνιες ρευματικές παθήσεις και αρθρίτιδες, ημικρανίες, μετατραυματικές καταστάσεις κ.λ.π.

-->
Η θερμοκρασία του νερού είναι 33,5οC, δηλαδή παραπλήσια με τη θερμοκρασία του σώματος και είναι κι αυτό ένα πρόσθετο στοιχείο ευνοϊκό για τη λουτροθεραπεία.
ΠΗΓΗ http://fonografos.net
Από το kastamonitis