Στα κεφάλια των νέων το χρέος της χώρας

MNHMONIO, ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ, ΑΝΕΡΓΙΑ ΚΑΙ BRAIN DRAIN ΣΤΕΛΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΝ... ΑΔΗ – ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

«Οι νέοι δεν έχουν πάντα δίκιο αλλά η κοινωνία που τους αγνοεί και τους χτυπάει έχει πάντα άδικο». (Ανώνυμος)

Του Χρήστου Θ. Παναγόπουλου

Βαρύ τίμημα θα κληθούν να πληρώσουν οι μελλοντικές γενιές και ειδικότερα οι νέοι άνθρωποι, εξαιτίας των καταστρεπτικών συνεπειών και του επαχθούς τιμήματος που επιβάλλουν οι δανειστές στην Ελλάδα μέσω
του «Μνημονίου 3».

Είναι η παθογένεια μιας γενιάς, που θέλει πάση θυσία να μεταβιβάσει τα προβλήματα που η ίδια προκάλεσε στα παιδιά της αλλά και στα παιδιά των παιδιών της. Ασφαλιστικό, εργασιακά δικαιώματα, παιδεία και δημόσια υγεία μπαίνουν στον «μνημονιακό γύψο» για το καλό της πατρίδας. Για το καλό της; Μάλλον, όχι...

Το έγκλημα που συντελείται είναι διαρκές και ειδεχθές: το άγος του δημόσιου χρέους, το οποίο ξεπερνά πλέον το 175% του ΑΕΠ και υπολογίζεται ήδη σε πάνω από 313 δισ. ευρώ, θέλουν οι δανειστές να το πετάξουν αυξημένο στις επόμενες γενιές. Αντί να συζητείται και να επιδιώκεται η διαγραφή του, η κυβέρνηση διαπραγματεύεται μια περίοδο χάριτος με τους Θεσμούς, ώστε η αποπληρωμή του να επιμηκυνθεί στο μέλλον.

Το χειρότερο, όμως, είναι ότι, δυστυχώς, η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να ακολουθήσει την «αμαρτωλή» παράδοση των προκατόχων της: έχει ήδη συμφωνήσει να δώσει εμπράγματες εγγυήσεις στους δανειστές της χώρας, υποθηκεύοντας περιουσιακά στοιχεία ύψους 50 δισ. ευρώ, έναντι του νέου δανείου των 86 δισ. ευρώ. Η πραγματική αξία τους είναι βέβαια πολύ υψηλότερη, αφού έχουν εκτιμηθεί το 2010 από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στα 300 δισ. ευρώ. Σε αυτά, βεβαίως, εάν συνυπολογίσει κανείς και την αξία των ενεργειακών αποθεμάτων της χώρας, τότε το πόσο αυξάνεται δραματικά.

«Δούλεψε, αλλά μην περιμένεις τίποτα...»

Ας παρατηρήσει κανείς, για παράδειγμα, το ασφαλιστικό: το «κούρεμα» που υπέστησαν τα αποθεματικά των ταμείων έδωσε τη χαριστική βολή στον ορθολογικό τρόπο καταβολής των συντάξεων, αφού πλέον οι συνταξιούχοι δεν πληρώνονται βάσει των κρατήσεων, αλλά από εκείνους που εργάζονται σήμερα και συνθέτουν το εργατικό δυναμικό της χώρας.

Τα ασφαλιστικά ταμεία, με τη σειρά τους, υιοθετούν προτάσεις όπως η πώληση των παγίων περιουσιακών τους στοιχείων, ώστε να αποτρέψουν το περαιτέρω «ψαλίδισμα» των συντάξεων. Μόνον που κάτι τέτοιο, σε μια χώρα όπου οι τιμές των ακινήτων έχουν πιάσει πάτο, μοιάζει περισσότερο με μια τρύπα στο νερό.

Βάσει αυτής της πρακτικής, οι νέοι εργαζόμενοι θα εξακολουθούν να πληρώνουν τους ηλικιωμένους με τις κρατήσεις τους, με αποτέλεσμα τα δικά τους συνταξιοδοτικά αποθέματα να εκμηδενίζονται, γεγονός που συνεπάγεται ότι οι ίδιοι ενδεχομένως στο μέλλον να μην πάρουν ποτέ τους σύνταξη.

Δημόσια υγεία και παιδεία οδηγούνται σταδιακά απευθείας σε ιδιωτικά συμφέροντα κι έτσι επιτυγχάνεται το σχέδιο της «τελικής λύσης» που επιβάλλουν οι δανειστές στην Ελλάδα: την κατάλυση του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου.

Με άλλα λόγια, κυβέρνηση και Θεσμοί καταδικάζουν τους νέους να ακολουθήσουν δύο – εξίσου καταστροφικούς για την ίδια την χώρα – δρόμους: είτε να ζουν όντας καταδικασμένοι να εργάζονται στο διηνεκές ως σκλάβοι και να αμείβονται με ψιχία, είτε να αναγκάζονται να εγκαταλείπουν την Ελλάδα, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη και ένα πιο ουσιαστικό επαγγελματικό μέλλον στο εξωτερικό. Κι έτσι, προκαλείται το φαινόμενο «brain drain».

Brain drain: Μια ανοικτή πληγή για την Ελλάδα

Εδώ και πολλά χρόνια, οι κοινωνιολόγοι μελετούν το φαινόμενο του «brain drain». Σε μια ελεύθερη νοηματική απόδοση θα το αποκαλούσε κανείς «φυγή σπουδαίων μυαλών». Είναι τάση που έχουν άνθρωποι ηλικίας 25-40 ετών να εγκαταλείπουν τη χώρα τους, μην μπορώντας να εργαστούν στο αντικείμενό τους, και να μεταναστεύουν σε μια άλλη χώρα του εξωτερικού, ελπίζοντας σε ένα καλύτερο μέλλον.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα του βρετανικού «Guardian», από την έναρξη της κρίσης χρέους στην Ελλάδα και την είσοδο στο πρώτο μνημόνιο το 2010, περισσότεροι από 200.000 Έλληνες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την χώρα τους, εξαιτίας της ύφεσης και των υψηλών ποσοστών ανεργίας. Η γενιά αυτή ονομάστηκε «G», από τη λέξη «Greek» και είναι γέννημα αυτής της στρεβλής πραγματικότητας που ζει η χώρα τα τελευταία χρόνια.

Υπολογίζεται ότι από το 2% του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδας που έχει φύγει στο εξωτερικό, περισσότεροι από τους μισούς πήγαν στη Γερμανία και τη Μεγάλη Βρετανία είτε για μεταπτυχιακές σπουδές είτε για εργασία.

Σύμφωνα, εξάλλου, με το διεθνή μη κερδοσκοπικό οργανισμό «Endeavour», που υποστηρίζει την επιχειρηματικότητα, οι εκροές Ελλήνων μεταναστών ανέβηκαν κατά 300% σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν την κρίση, καθώς η ανεργία των νέων ξεπέρασε το 50%. Μάλιστα, οι περισσότεροι από αυτούς – περίπου πέντε στους δέκα – είναι ηλικίας κάτω των 35 ετών.

«Πρόκειται για μια τεράστια απώλεια ανθρώπινου κεφαλαίου, οι συνέπειες της οποίας θα αρχίσουν να γίνονται αισθητές μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια», είχε πει στον Guardian η Αλίκη Μούρη, κοινωνιολόγος στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών.

Γιατί δεν αντιδρούν;

Στο σημείο αυτό, εύλογα εγείρεται το εξής ερώτημα: γιατί δεν αντιδρούν οι νέοι άνθρωποι; Πώς είναι δυνατόν να αποδέχονται αδιαμαρτύρητα ένα τέτοιο έγκλημα, όταν αυτό συντελείται σε βάρος τους και σε βάρος των ανθρώπων που θα έρθουν μετά από αυτούς;

Μια πρώτη απάντηση – το δίχως άλλο επιπόλαια – θα ήταν ότι δεν αντιλαμβάνονται τι ακριβώς συμβαίνει. Αυτό, στο μυαλό κάθε νοήμονος και λογικού ανθρώπου, δεν ισχύει.

Ωστόσο, εάν εξετάσει κανείς τις δοσμένες συνθήκες που επικρατούν μέχρι και τώρα στην Ελλάδα, μπορεί αμέσως να αντιληφθεί πόσο αυτές έχουν διαβρώσει την αντίληψή τους και ταυτόχρονα έχουν καλλιεργήσει μέσα τους αρνητικές νοοτροπίες.

Το πελατειακό κράτος, η διαφθορά των πολιτικών κομμάτων, η εξίσου διεφθαρμένη και ιδιοτελής παρουσία των κομματικών παρατάξεων στα Πανεπιστήμια αλλά και ο ευτελισμός των συνδικαλιστικών κινημάτων, μέσω της διαφθοράς των ηγετικών τους στελεχών, ο μοναδικός στόχος των οποίων, εκτός από το χρηματισμό, ήταν η διεκδίκηση μίας βουλευτικής, πολύ καλά πληρωμένης «θέσης εργασίας».

Όμως αυτή η πρακτική, όπως δείχνουν τα πράγματα, δεν μπορεί να συνεχιστεί. Η ανεργία και η κοινωνική περιθωριοποίηση χτυπούν δυνατά την πόρτα των νέων ανθρώπων μέσα στην Ευρώπη των 28.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Bertelsmann Stiftung, συνολικά 5,4 εκατ. νέοι άνθρωποι δεν έχουν ούτε δουλειά ούτε αποκτούν παιδεία αλλά ούτε και ασχολούνται με την εκπαίδευσή τους.

Μόνον σε τέσσερις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία και Ελλάδα), ο αριθμός των παιδιών και των νέων ανθρώπων που απειλούνται από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό αυξήθηκε κατά 1,2 εκατ. από το 2007, από τα 6,4 στα 7,6 εκατ. άτομα. Οι νέοι αυτοί ζουν σε νοικοκυριά με αποδοχές μικρότερες του 60% του μέσου όρου εισοδήματος, υποφέρουν από σοβαρές στερήσεις σε υλικά αγαθά ή μεγαλώνουν αντίστοιχα σε άπορες οικογένειες.

Επιπλέον, πολλοί Ευρωπαίοι πολίτες ηλικίας 20-24 ετών βρίσκονται σε δεινή κατάσταση. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου, σε αυτή την ηλικιακή ομάδα, 5,4 εκατ. άτομα (17,8%) ούτε εργάζονται, ούτε αποκτούν παιδεία αλλά ούτε και ασχολούνται με την εκπαίδευσή τους. Ο αριθμός αυτός αυξήθηκε σημαντικά σε 25 χώρες - μέλη από το 2008, σε μερικές μάλιστα από αυτές σημαντικά. Μόνο σε κράτη, όπως η Γερμανία και η Σουηδία, η προοπτική των νέων βελτιώθηκε κατά τελευταία χρόνια. Αντίθετα, στις χώρες της νότιας Ευρώπης καταγράφονται οι χειρότερες επιδόσεις: στην Ισπανία το ποσοστό των νέων ηλικία 20-24 ετών από 16,6% που ήταν το 2008 έφτασε στο 24,8%, ενώ στην Ιταλία το αντίστοιχο ποσοστό από 21,6% «εκτοξεύτηκε» στο 32%.

Μεγαλώνει το χάσμα των γενεών

Οι ερευνητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, υπογραμμίζοντας ότι το χάσμα των γενεών διευρύνεται διαμέσου της Ευρώπης. Ενώ το ποσοστό των παιδιών που κινδυνεύουν από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό αυξήθηκε κατά μέσο όρο στην ΕΕ από το 26,4% στο 27,9%, το αντίστοιχο ποσοστό στον πληθυσμό ηλικίας 65 ετών και άνω μειώθηκε από το 24,4% στο 17,8%.

Ο βασικός λόγος: κατά τη διάρκεια της κρίσης, τα επιδόματα γήρατος και οι συντάξεις είτε δε μειώθηκαν είτε δεν συρρικνώθηκαν όσο τα εισοδήματα των νέων ανθρώπων.

Αυτό το χάσμα των γενεών οξύνεται εξαιτίας τριών κυρίαρχων τάσεων στην Ευρώπη: το αυξανόμενο δημόσιο χρέος επιβαρύνει ειδικά τη νέα γενιά, οι μελλοντικές επενδύσεις στην παιδεία και την έρευνα είναι αμελητέες και ο ολοένα γηρασκόμενος πληθυσμός της ΕΕ αυξάνει την πίεση, βάζοντας «βόμβα» στα θεμέλια των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και απειλώντας την οικονομική τους βιωσιμότητα.

Η Ελλάδα γερνάει, χάνει ό,τι πιο πολύτιμο έχει: σπουδαία μυαλά. Νέους ανθρώπους, επιστήμονες που δεν τους δίνεται καμία απολύτως ευκαιρία να διαπρέψουν και να δημιουργήσουν. Η περίοδος χάριτος πέρασε πια και θα ήταν φρόνιμο από την παρούσα κυβέρνηση να το καταλάβει πριν να είναι πολύ αργά...

Από το newsbomb

-->