Υπήρχαν ηθοποιοί στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821;

Η πριμαντόνα Rita Basso-Borio (Πηγή: The Illustrated London News, March 15, 1845) . Ο Μακρυγιάννης λέει ότι γι’ αυτήν οι μαθητές πωλούσαν τα βιβλία τους για να την δουν!... Από τότε μέχρι σήμερα, ως προς την νοοτροπία των Ελλήνων, δεν έχει αλλάξει τίποτε!

ΕΙΝΑΙ αλήθεια ότι πολλές φορές ο γράφων διερωτήθηκε εάν κατά τα χρόνια του 1821 (λίγο πριν ή λίγο μετα) υπήρχαν κάποια θέατρα, έστω και σε εμβρυώδη μορφή, ή κάποιοι ηθοποιοί οι οποίοι υπηρετούσαν όπως σήμερα το θέατρο.

Είναι αλήθεια επίσης ότι από εκείνα τα χρόνια το θέατρο και οι ηθοποιοί δεν ήσαν στα καλύτερά τους. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι Έλληνες τους καλλιτέχνες αυτούς τους θεωρούσαν
«άνευ αξίας». Αυτός και ο λόγος που ο Στρατηγός Μακρυγιάννης γράφει στα Απομνημονεύματά του:

«Το Έθνος αφανίστη όλως-διόλου και η θρησκεία -εκκλησία εις την πρωτεύουσα δεν είναι και μας γελάνε όλος ο κόσμος. Οι φατρίες σας, το ᾿να το μέρος και τ᾿ άλλο, θέλετε θέατρο το φκειάσετε κι᾿ αυτό δια-να μας μάθη την παραλυσία. Και δι᾿ αυτό παίρνουν δυο αδέλφια δυο αδελφές. Ό,τι του λες -"η θρησκεία δεν είναι τίποτας!» Και τα παιδιά οπού τα στέλνουν να φωτιστούν γράμματα κι᾿ αρετή, από-μέσα το κράτος κι᾿ απόξω, φωτίζονται την τραγουδική και ηθική του θεάτρου και πουλούνε τα βιβλία τους οι μαθηταί να πάνε ν᾿ ακούσουνε την Ρίττα-Βάσσω την τραγουδίστρια του θεάτρου ότι παλαβώσανε οι γέροντες όχι τα παιδάκια να μην πουλήσουνε τα βιβλία τους. Το γέρο Λόντο, οπού δεν έχει ούτε ένα δόντι, τον παλάβωσε η Ρίτα-Μπάσσω του θεάτρου και τον αφάνισε τόσα τάλλαρα δίνοντας κι᾿ άλλα πισκέσια. Δεν ρωτήσαμεν την Ευρώπη όταν ήταν ᾿σ την δική-μας κατάστασιν ήθελε να φκειάση θέατρα, ή τήραγε τις άλλες τις ανάγκες κ᾿ έφκειανε τους ναούς της, να δοξάζη τον Θεόν να τους φωτίζη εις το καλό, και σκολειά να γιομίζη ο μαθητής προκοπή κι᾿ αρετή, να γένη άξιος της κοινωνίας -και όχι άξιος της απιστίας και παραλυσίας, να πουλή δι᾿ αυτά τα βιβλία του;»

Όπως διαβάζουμε σε άλλα κείμενα, στο τέλος της κάθε παράστασης οι «ξαναμμένοι» θεατές άφηναν πάνω στη σκηνή προς τιμή των καλλιτέχνιδων περιλαίμια, μεταξωτά υφάσματα, βραχιόλια, δαχτυλίδια, περιστέρια, καναρίνια, κότες, πάπιες, γουρουνόπουλα και αρνάκια. Ένα βράδυ η πριμαντόνα δέχθηκε στην αγκαλιά της ένα αρνί της σούβλας και αυτή σε σπαστά ελληνικά απάντησε «εφκαριστώ, ιντού το αυριανό ψητό». Την ίδια στιγμή της προσέφεραν και μια ανθοδέσμη κάνοντας την να συμπληρώσει, «ιντού και η σαλάτα».

Ποίος ο καπετάν Νέζος;

Ο καπετάν Τάσος Νέζος ήταν αγωνιστής του 1821. Η καταγωγή του ήταν από το Κουτσοπόδι Αργολίδος. Έγινε γνωστός για τις υπηρεσίες του στον αγώνα.
Ήταν συνεργάτης του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στο κάψιμο των σπαρτών του κάμπου για να μη βρει ο Δράμαλης τροφή για τα στρατεύματά του, συντελώντας και αυτός στην καταστροφή του. Πήρε μέρος στην πολιορκία του Ναυπλίου και σε πολλές μάχες όπου και διακρίθηκε για την ανδρεία του. Στη μάχη των Δερβενακίων πολέμησε ηρωικά επικεφαλής 200 Κουτσοποδιωτών, λαβώθηκε στο γόνατο και έμεινε χωλός δια βίου.
Από τους απογόνους του φυλάσσονται στο Κουτσοπόδι το γιαταγάνι του με ασημένια λαβή και διάφορα έγγραφα της εποχής της επανάστασης και μεταγενέστερα. Τα απομεινάρια του σπιτιού του σώζονται ακόμη στο Κουτσοπόδι.
Ένας άλλος αγωνιστής ο Κωνσταντίνος Νέζος, από το Κουτσοπόδι κι αυτός, ο οποίος πήρε επίσης μέρος σε πλήθος μαχών και το 1825 έγινε ταξίαρχος. Από αυτούς τους ανώνυμους ήρωες του 1821 αντλούσε την καταγωγή του ο μεγάλος μας ηθοποιός Γιώργος Νέζος, μια ταπεινή αλλά εξόχως αξιόλογη μορφή της τέχνης και των γραμμάτων.
Γεννημένος το 1909 στο Κουτσοπόδι του Άργους, όπως ακριβώς και οι αντρειωμένοι πρόγονοί του, αυτός αποφάσισε να πολεμήσει από ένα άλλο μετερίζι, αυτό της πνευματικής ζωής. Τόσο ως ηθοποιός όσο και ως λογοτέχνης!

Τι ξέρουμε για τον Θεόδωρο Αλκαίο;

Ένας άλλος θεατράνθρωπος ήταν ο Θεόδωρος Αλκαίος (Μυτιλήνη 1780-1834), επoνομαζόμενος και Μυτιληναίος ή Λέσβιος. Αυτός ήταν θεατρικός συγγραφέας και πρωτοπόρος ηθοποιός του νεότερου ελληνικού θεάτρου!
Το πραγματικό του όνομα ήταν Μεϊμάρογλους ή Μεϊμάρης. Περιπλανήθηκε στις Κυδωνιές, την Πάτμο, την Κωνσταντινούπολη και στο Βουκουρέστι. Το 1801 εργάστηκε στο Ελληνικό Γυμνάσιο στο Ιάσιο και αργότερα έγινε υπάλληλος στην αυλή του ηγεμόνα Αλέξανδρου Μουρούζη.
Το 1815 παντρεύτηκε τη Μαριγώ Βρανέλλη, η οποία τον συνόδευσε παντού. Ήδη το 1818 ήταν καταξιωμένος ηθοποιός και πρωταγωνιστής στο «Πατριωτικό Θέατρο Καρατζά» στο Βουκουρέστι.
Είχε γράψει τρεις τρίπρακτες τραγωδίες και ένα επικολυρικό ποίημα. Τα έργα εξέδωσε μετά το θάνατό του ο γιος του.
1. Η άλωσις των Ψαρών μαζί με το ποίημα Τα Ψαρά (1853)
2. Πιττακός ο Μυτιληναίος (1849)
3. Θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη (1841, 1876)

Αλλά και ένας σύγχρονος ηθοποιός, ο Περικλής Χριστοφορίδης (1907 - 30 Σεπτεμβρίου 1983) ήταν κι αυτός ένας Έλληνας κωμικός ηθοποιός. ο οποίος προερχόταν από καλλιτεχνική οικογένεια του Πόντου, αφού τόσο ο πατέρας, όσο και ο παππούς του Περικλής, ήταν επίσης ηθοποιοί., όπως και η αδερφή του Στέλλα, που ήταν από τις πρώτες που έκανε κινηματογράφο με την ταινία Απάχηδες των Αθηνών (1950). Σε αρκετές ταινίες του έπαιξε και ο ξάδελφός του, Τάκης Χριστοφορίδης.

-->

Αριστερά: Η πριμαντόνα Ρίτα Μπάσσο. Δεξιά: Ξένα δημοσιεύματα με κεντρικό θέμα την πρωταγωνίστρια Ρϊτα Μπάσσιο (Rita Basso-Borio)

Από το sakketosaggelos

loading...