Υπήρξαν αρχαίοι Έλληνες προφήτες;

Επειδή ορισμένοι καλοπροαίρετοι κύριοι αρνούνται την προφητική δύναμη των αρχαίων Ελλήνων (για τους μάντεις, όπως ο Κάλχας ή ο Τειρεσίας, ή τις πυθίες και τις σίβυλλες ή τις κασσάνδρες, που προέβλεψαν αρκετά ιστορικά γεγονότα, δεν γίνεται λόγος), εμείς μέσα στα έργα μας αναφέρουμε ότι όχι μόνον υπήρχαν αρχαίοι Έλληνες προφήτες, αλλά είχαν προβλέψει ακόμη και τον Ερχομό του Χριστού πάνω στη γη!.. Κι όχι μόνον!.. Οι αρχαίοι Έλληνες προφήτες είχαν προβλέψει
ότι η Μητέρα του Χριστού θα λέγεται Μαρία!..

ΜΙΑ ΜΕΡΑ με πήρε στο τηλέφωνο ένας ευγενέστατος κύριος (δεν ξέρω αν θα πρέπει να αναφέρω το όνομά του), ο οποίος καλοπροαίρετα μού εξέφρασε τις αντιρρήσεις του για το αν υπήρχαν αρχαίοι Έλληνες προφήτες οι οποίοι είχαν προβλέψει τον Ερχομό του Χριστού στη γη. Με ρώτησε μάλιστα αν αληθεύει το γεγονός ότι ο Μέγας Αθανάσιος, που μνημονεύει ορισμένους απ’ αυτούς τους αρχαίους Έλληνες σοφούς σε σύγγραμμά του, αναφέρεται στους συγκεκριμένους σοφούς που γνωρίζουμε, όπως ο Πλάτων, ο Σόλων, ο Θουκυδίδης κλπ.

Πάντα ταύτα διότι, όπως μου είπε, σε κάποιο ναό στα Μετέωρα έχουν απεικονίσει αυτές τις μορφές των αρχαίων Ελλήνων σοφών με διάφορες ρήσεις τους και από πλευράς του, τουλάχιστον, υπάρχει διαφωνία.

Πρώτα-πρώτα θα πρέπει να πούμε, ότι το σύγγραμμα του Μεγάλου Αθανασίου που αναφέρεται σε ορισμένους αρχαίους Έλληνες σοφούς, που προφήτεψαν τον Χριστό, φέρει τον τίτλο: «Περί του Ναού (τω αγνώστω Θεώ) και περί των διδασκαλείων, και των θεάτρων των εν Αθήναις» («Κλεις Πατρολογίας και Βυζαντινών Συγγραφέων», υπό Μιγνίου (Migne) Τόμος 28, σελ. 1428).

Επειδή με διάφορα αρχαία ελληνικά κείμενα, συμπεριλαμβανομένων και των συγγραφέων των πρώτων μετά Χριστόν αιώνων, υπάρχει ένα ζήτημα, αν ορισμένα εξ αυτών είναι γνήσια, αμφιλεγόμενα ή νόθα, όπως το παραπάνω έργο του Μεγάλου Αθανασίου, είναι πράγματι ένα ζήτημα που αφορά την επιστήμη της Παπυρολογίας ή της Κριτικής των Κειμένων, η οποία (επιστήμη) κάποια στιγμή θ’ αποφανθεί εκ του ασφαλούς για την γνησιότητά τους ή μη και δεν είμαστε εμείς εκείνοι οι οποίοι έχουμε τη δυνατότητα να τα κρίνουμε αφού δεν είμαστε ειδικοί στα θέματα αυτά. Εμείς γράφουμε πάντα με βάση τα υπάρχοντα κείμενα, που διασώζονται στις διάφορες βιβλιοθήκες, μουσεία και αλλού.

Ένα θέμα, που προέκυψε, λοιπόν, είναι η αναφορά του Μεγάλου Αθανασίου σε αρχαίους Έλληνες σοφούς που προέβλεψαν ορισμένα ιστορικά γεγονότα, όπως ο Ερχομός του Χριστού ή πως η Μητέρα Του θα λέγεται Μαρία. Ας δούμε χαρακτηριστικά ένα απόσπασμα του κειμένου:

«Και ταύτα μεν προς τους αφελεστέρους των Ελλήνων εις θεογνωσίαν φέροντα υποδείγματα. Προς δε τους παρ’ αυτοίς σοφούς, εκ φιλοσόφων αρχαίων δυνατών, μαρτυρίας πολλάς περί θεοσεβείας τινές Ελλήνων σοφοί έφασαν, αλλά και την του Χριστού οικονομίαν αμυδρώς προεμήνυσαν. Και γαρ προ πολλών χρόνων της Χριστού επιδημίας, σοφός τις ονόματι Απόλλων, θεόθεν ως οίμαι, επικινηθείς, έκτισε τον εν Αθήναις ναόν, γράψας εν αυτώ βωμώ, Αγνώστω Θεώ. Εν αυτώ τοίνυν συνήχθησαν οι πρώτοι των Ελλήνων φιλόσοφοι, ίνα περί του ναού ερωτήσωσιν αυτόν, και περί προφητείας, και θεοσεβείας ων τα ονόματα ερούμεν ταύτα. Πρώτος Τίτων, δεύτερον Βίας, τρίτος Σώλων, τέταρτος Χείλων, πέμπτος Θουκήδης, έκτος Μένανδρος, έβδομος Πλάτων. Ούτοι οι επτά φιλόσοφοι έφησαν τω Απόλλωνι, προφήτευσον ημίν, προφήτα ω Άπολλον, τις έστιν όδε είπον, τίνος έτσι ο μετά σε βωμός ούτος; Προς ους ο Απόλλων έφη˙ ΄Όσα μεν προς αρετήν και κόσμον ορρωδείτε ποιείν, ποιείτε. Εγώ γαρ εφετμεύω τρισένη υψιμέδοντα, ου λόγος άφθεγκτος εν αδείω [αδέτω] κόρη έγγυμος έσται, ώσπερ πυροφόρον τόξον άπαντα κόσμον ζωγρήσας, Πατρί, προσάξει δώρον. Μαρία δε το όνομα αυτής˙ …».

Όπως διαπιστώνουμε τα ονόματα που μνημονεύονται, αναφέρονται μεν σε αρχαίους Έλληνες σοφούς ή φιλόσοφους, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι πρόκειται για τους γνωστούς φιλοσόφους, που γνωρίζουμε, όπως ο γνωστός νομοθέτης Σόλων ή ο γνωστός Αθηναίος φιλόσοφος Πλάτων, οι οποίοι έζησαν σε διαφορετικές εποχές (Σόλων περ. 639-559 - Πλάτων 427-347 π.Χ.)

Πέραν αυτών, ο Μέγας Αθανάσιος καταγράφει μεν τα ονόματα, αλλά ορισμένα εξ αυτών με άλλη ορθογραφία [Σώλων και όχι Σόλων, Χείλων και όχι Χίλων (αν και υπάρχει το όνομα ως Χείλων ο Λακεδαιμόνιος), Θουκήδης και όχι Θουκυδίδης], πράγμα που αφήνει ξεκάθαρο ότι ορισμένα αρχαία ελληνικά ονόματα δεν είναι αυτά που νομίζουμε. Και τούτο είναι λογικό διότι δεν μπορεί, για παράδειγμα, το όνομα Σόλων να το είχε μονάχα ο γνωστός Αθηναίος νομοθέτης και όχι κάποιος άλλος πρόγονος, σύγχρονος, επίγονος ή απόγονος τού γνωστού Αθηναίου σοφού.

Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζει και η αρχαία ελληνική μας γραμματεία, όπως, για παράδειγμα, με τον ημίθεο Ηρακλή, που τον βλέπουμε άλλοτε να συμμετάσχει στην Αργοναυτική εκστρατεία, άλλοτε να προκαλεί πόλεμο μεταξύ της Θήβας και του βασιλείου του Ορχομενού, άλλοτε να πολεμά τις Αμαζόνες και τόσα άλλα μυθολογικά ή ιστορικά γεγονότα, που εκ των πραγμάτων χρονικά απέχουν πάρα πολύ μεταξύ τους. Αυτός και ο λόγος που πιστεύουμε ότι υπήρχαν και άλλοι Ηρακλείς (πρόγονοι, σύγχρονοι, επίγονοι ή απόγονοι του γνωστού μας ημίθεου), αν λάβουμε υπόψη μας και έναν μεγάλο κατάλογο που μνημονεύει ο Αθανάσιος Σταγειρίτης στο πεντάτομο έργο του «Ωγυγία», για διάφορα αρχαία ελληνικά ονόματα.

Καταλήγοντας, θα λέγαμε και πάλι, ότι εμείς μιλάμε, ερευνούμε ή γράφουμε με βάση τα υπάρχοντα κείμενα και –ως μη ειδικοί- δεν μπαίνουμε στη λογική ορισμένων οι οποίοι επειδή διαφωνούν με ένα κείμενο, το οποίο δεν συνάδει με την δική τους φιλοσοφική αντίληψη, το απορρίπτουν, διότι τότε, με αυτή τη λογική, θα πρέπει να απορρίψουμε ολόκληρη την αρχαία ελληνική ή την βυζαντινή γραμματεία, επειδή κάποιοι έχουν την υποψία ότι δεν είναι γνήσια (!).

Όσον αφορά στον Μέγα Αθανάσιο, που μιλάει για τις προφητείες των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων, έχοντας προ οφθαλμών ολόκληρη την Βιβλιοθήκη της Αλεξανδρείας (μη λησμονούμε ότι ήταν Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας και έζησε μεταξύ των ετών 296-373 μ.Χ., δηλαδή πριν καεί η Βιβλιοθήκη επί χαλίφη Ομάρ), δεν είναι ο μόνος, που τα λέει αυτά. Υπάρχουν και πολλοί άλλοι σπουδαίοι αρχαίοι Έλληνες ιστορικοί και εκκλησιαστικοί συγγραφείς οι οποίοι αναφέρονται σε αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους που μίλησαν προφητικά.

Ο Κλήμης Αλεξανδρεύς (περ. 150-210 μ.Χ.), για παράδειγμα, είχε πει την περίφημη φράση: «Ουκ οίμαι δύνασθαι υπό Ελλήνων σαφέστερον προσμαρτυρήσεσθαι τον Σωτήρα ημών». Ο Πάπας Κλήμης Ρώμης, αντιμετώπιζε τους λεγόμενους εθνικούς, οι οποίοι αρνούνταν την ανάσταση, με δικά τους κείμενα για τον αναγεννώμενο Φοίνικα, τον Άδωνι, τον Ζαγρέα ή τα κείμενα της Σίβυλλας της Κυμαίας, που έχουν μνημονεύσει στα κείμενά τους ο Βιργίλιος ή ο Κικέρων, οι οποίοι έζησαν προ Χριστού (!) και τους οποίους επικαλείται ο Ευσέβιος Καισαρείας και τόσοι άλλοι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς, τους οποίους μνημονεύουμε μέσα στα δικά μας έργα ("Οι Προφητείες του Ελληνισμού").

Και ασφαλώς υπάρχουν προφητικές ρήσεις από τον ίδιο τον Αθηναίο σοφό διδάσκαλο, τον Σωκράτη, ο οποίος στην Απολογία του είχε προβλέψει ότι θα έλθει ένας άλλος θεός («τον λοιπόν βίον καθεύδοντες διατελοίτε αν ει μη τινα άλλον θεός υμίν επιπέμψειε κηδόμενος υμών»), ή τον μαθητή του τον Πλάτωνα ο οποίος στην «Πολιτεία» του καταγράφει επακριβώς τα μαρτύρια τα οποία θα υφίστατο ο Ιησούς Χριστός ή τον Αισχύλο ο οποίος στον «Προμηθέα Δεσμώτη» προβλέπει επακριβώς πότε θα έλθει ο νέος θεός (μετά από 13 γενεές).

Κι ως προς αυτά που γράφουν –και προβλέπουν- οι αρχαίοι Έλληνες σοφοί, πολύ καλά κάνουν όσοι τους απεικονίζουν στις διάφορες ορθόδοξες εκκλησίες ή μοναστήρια, αφού πραγματικά είχαν προβλέψει την Έλευση του Θεανθρώπου πάνω στη γη - και όχι μόνον…

Με σεβασμό και τιμή
ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΝ. ΣΑΚΚΕΤΟΣ

-->