Βυζαντινός περίπατος: Αγία Δύναμη – Παράξενες ιστορίες στο κέντρο της Αθήνας

Το ιστορικό αυτό εκκλησάκι, η Αγία Δύναμη, βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας και συγκεκριμένα στη συμβολή των οδών Μητροπόλεως 15-17 και Πεντέλης 2, εκεί που ήταν παλιά το υπουργείο Παιδείας. Σύμφωνα, μάλιστα, με τον Νικηφόρο Κάλλιστο, εκκλησία με το όνομα «Αγία Δύναμις» υπήρχε και στην Κωνσταντινούπολη.

Η Αγία Δύναμη είναι μικρή καμαροσκέπαστη βασιλική και
η ανέγερση της τοποθετείται στον 16ο αι. Πιθανότατα να έχει κτισθεί, όπως και άλλες εκκλησίες της περιοχής, επάνω σε αρχαίο Ιερό, αφιερωμένο στον ημίθεο Ηρακλή. Εξωτερικά στο ανατολικό μέρος διακρίνεται μία ημικυκλική αψίδα και εσωτερικά άλλες δύο, από τη μια και την άλλη πλευρά της. Στους τοίχους, όπου διασώζονται στοιχεία από παλαιές αγιογραφίες που είχε, στο μεσαίο διάζωμα διακρίνονται δεξιά η αγία Κυριακή, η άγια Αικατερίνη, η αποτομή της κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου, η αγία Φιλοθέη κ.α. και αριστερά ο άγιος Ιερόθεος, ο άγιος Διονύσιος, ο άγιος Δημήτριος κ.α. Κάτω από το δάπεδο του Ιερού Βήματος υπάρχει μεγάλη υπόγεια σπηλιά, βάθους περίπου 15 μ., και συνεχίζει μεγάλη στοά, η οποία, σύμφωνα με την παράδοση, φθάνει ως την Καισαριανή(!). Αργότερα, το 1963, επάνω από τη θύρα εισόδου κατασκευάστηκε μονόλοβο κωδωνοστάσιο. Την εκκλησία παλαιότερα περιέβαλλαν διάφορα κτίσματα, αναγκαία για τη λειτουργία του Μετοχίου, τα όποια όμως κατεδαφίσθηκαν μετά την Απελευθέρωση, όταν έγινε η διάνοιξη της οδού Μητροπόλεως.
Η γειτονιά, όπου η εκκλησία, λεγόταν Ροδακιό (υπάρχει και σχετικό δημοτικό τραγούδι) και γι’ αυτό το Μετόχι λεγόταν «Μετόχι του Ροδακιού» η «Παναγία Μεντελιώτισσα» (από το όνομα Πεντέλη/Μεντέλη). Πήρε το όνομα «Αγία Δύναμις», γιατί σ’ αύτη κατέφευγαν οι επίτοκες Αθηναίες για να πάρουν προστασία και δύναμη και να φέρουν καλά τα παιδιά τους στον κόσμο. Η «Αγία Δύναμις» συνδέεται όμως και με την εθνική μας Ιστορία. Λίγο πριν από την επανάσταση του 1821, όπως διασώζει ο τότε ηγούμενος της Μονής Πεντέλης Κύριλλος Δέγλερης, σε κτίσμα του Μετοχίου πυροτεχνουργός (ο Μαστροπαυλής) κατεσκεύαζε πυρομαχικά για λογαριασμό των Τούρκων, πλην όμως τα περισσότερα απ’ αυτά διοχετεύονταν κρυφά, είτε από τη μυστική στοά είτε με το καλάθι της κυρά-Μανώλαινας Μπινιάρη, στον Ιλισσό και από εκεί στο Μενίδι, προκειμένου αυτά να χρησιμοποιηθούν στον επικείμενο αγώνα.
Ακόμη, στον υπόγειο χώρο της εκκλησίας, οι πατέρες της Μονής είχαν κρύψει, κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, για ασφάλεια ιερά λείψανα, πολύτιμα άμφια και σκεύη, καθώς και σιγίλλια πατριαρχικά και τουρκικά διατάγματα που αφορούσαν προνόμια της Μονής, πλην όμως καταστράφηκαν όλα από τις φοβερές φθορές που υπέστη η πόλη και το εκκλησάκι από τις ορδές του Ομέρ Βρυώνη.
Μία άλλη παράξενη ιστορία, μας λέει ότι κάτω από την αγία τράπεζα της εκκλησίας, υπάρχει μία σήραγγα που οδηγεί σε έναν μεγάλο χώρο, γεμάτο τοιχογραφίες παλαιότερων εποχών, περίπου 100 τετραγωνικών μέτρων, όπου οι μοναχοί κατασκεύαζαν τα πολεμοφόδια.

-->
Από εκεί ξεκινούν άλλες σήραγγες, πολλών χιλιομέτρων, μία από τις οποίες οδηγεί στο εξωτερικό αφού πρώτα διασχίσει ένα υπόγειο καταρράκτη που σχηματίζει ο Ιλισσός. Ας σημειωθεί τέλος ότι, σύμφωνα με τον Νικηφόρο Κάλλιστο, εκκλησία με το όνομα «Αγία Δύναμις» υπήρχε και στην Κωνσταντινούπολη.
http://www.dogma.gr
Από το pisostapalia

loading...