"Νόστοι" - Νεοπτόλεμος του Αχιλλέως

Επιμέλεια: Κουκλίδης Χαράλαμπος
Και ο γιος του Αχιλλέα, φίλοι μου, ο Νεοπτόλεμος ή κατ' άλλους Πύρρος, αφού εξευμένισε με τη θυσία της Πολυξένης το πνεύμα του πατέρα του, όταν ο ...
Τρωικός πόλεμος φθάνει στο τέλος του, παίρνει το δρόμο του γυρισμού.
Στην ψυχή του μεταφέρει το στίγμα του αποκεφαλισμού και του διασυρμού του Πριάμου και ίσως, όπως αναφέρει μια μια μυθική παραλλαγή, και το αθώο αίμα του Αστυάνακτα, του γιου του
Έκτορα, που τον έριξε από τα τείχη της Τροίας. Ακολουθώντας τη συμβουλή της Θέτιδας ή, σύμφωνα με άλλη εκδοχή, του μάντη Έλενου, που γίνεται οδηγός του, δεν γυρίζει αμέσως στον τόπο του.

Περιμένει λίγες μέρες και, μέσω Θράκης-Μακεδονίας, όπως του υπέδειξαν, φθάνει στους Μολοσσούς (Ήπειρο) και παρουσιάζεται στον Πηλέα, τον παππού του. Στη Μαρώνεια της Θράκης είχε συναντήσει τον Οδυσσέα, ενώ κατά την πορεία του έθαψε το Φοίνικα, παιδαγωγό του πατέρα του.
Στους Μολοσσούς παντρεύει τη μητέρα του, τη Δηιδάμεια, με το μάντη Έλενο και επιστρέφει στην Ιωλκό, όπου ανακτά το θρόνο του διωγμένου παππού του, του Πηλέα, τον οποίον θρόνο όμως γρήγορα εγκαταλείπει ακολουθώντας το χρησμό του Έλενου.
Βάζει φωτιά στα πλοία του και συνεχίζει προς τη λίμνη Παμβώτιδα, κοντά στο μαντείο της Δωδώνης, όπου συναντά μακρινούς συγγενείς του, που διανυκτερεύουν κάτω από αντίσκηνα, τεντωμένα με κοντάρια δοράτων πηγμένα στη γη, οι οποίοι και τον καλωσορίζουν εγκάρδια!

Ο Νεοπτόλεμος θυμάται τα λόγια του Έλενου:
"Μόλις βρεις σπίτι με σιδερένια θεμέλια, ξύλινους τοίχους και μάλλινη σκεπή, σταμάτα, θυσίασε στους Θεούς και ίδρυσε πόλη."
Πράγματι ο Έλενος τον είχε συμβουλεύσει να εγκατασταθεί στη χώρα, όπου τα σπίτια θα είχαν σιδερένια θεμέλια, ξύλινους τοίχους και στέγη από ύφασμα.
Στην Ήπειρο, λοιπόν, οι ντόπιοι ζούσαν μέσα σε σκηνές που οι πάσσαλοί τους είχαν μύτη από σίδερο, τα χωρίσματά τους ήταν επενδυμένα από ξύλο και από πάνω καλύπτονταν από ύφασμα. Εκεί ιδρύει το βασίλειο της Ηπείρου κι αποκτά άλλους δυο γιους από την Ανδρομάχη. Ο πρώτος του γιος είχε το όνομα Μολοσσός.
Αυτή η μυθολογική εκδοχή έκανε τους βασιλείς της Ηπείρου, όπως και τον Μ. Αλέξανδρο να καυχώνται πως η καταγωγή τους έλκει από τον Αχιλλέα.

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ
Το τέλος του ήρωά μας ήταν άδοξο.

Πήγε στους Δελφούς να ζητήσει ικανοποίηση για το θάνατο του πατέρα του Αχιλλέα, που πίστευε πως ο ίδιος Απόλλωνας επέφερε, μεταμφιεσμένος σε Πάρη.
Εκείνο το απολλώνειο βέλος, που άκουσε πως σκότωσε τον πατέρα του, είχε καρφωθεί στο μυαλό του από παιδί, τον βασάνιζε και δεν έλεγε να βγει!
Αυτή ακριβώς η εμμονή τον οδηγεί και στο μαντείο.
Η Πυθία τον διώχνει, αλλά εκείνος, παρορμητικός όπως ο πατέρας του, πυρπολεί και λεηλατεί το ιερό.

Μετά μεταβαίνει στην Σπάρτη και ζητά για γυναίκα του την Ερμιόνη, την κόρη του Μενέλαου, ισχυριζόμενος πως του την έταξε κατά τον πόλεμο ο ίδιος ο Μενέλαος.
Ο παππούς της όμως, ο Τυνδάρεως, πατέρας της Ωραίας Ελένης, την είχε τάξει στον Αργείο Ορέστη, το γιο του Αγαμέμνονα.
Το γεγονός πως ο Ορέστης καταδιώκεται από τις Ερινύες, ως μητροκτόνος, βοηθά τον Νεοπτόλεμο να πραγματοποιήσει στη Σπάρτη το γάμο του με την Ερμιόνη, συναινούντων των πολιτών της.
Μετά ο Νεοπτόλεμος και η Ερμιόνη πηγαίνουν να ζήσουν στη Φθία, τη χώρα του Πηλέα και του Αχιλλέα.

Η Ερμιόνη όμως αποδεικνύεται στείρα και η Ανδρομάχη, η παλλακίδα του, η μάνα του Αστυάνακτα και χήρα του νεκρού Έκτορα, που ήδη έχει αποκτήσει παιδιά από τον Νεοπτόλεμο, δέχεται καθημερινά το φθόνο της, σε σημείο που ν'απειλείται η ζωή της και των παιδιών της.
Ο Νεοπτόλεμος πάλι, παρόλο που έχει πια τρεις απογόνους, ξαναπηγαίνει στους Δελφούς, στον καπνισμένο ακόμα ναό του Απόλλωνα, και ζητά να μάθει για τη στειρότητα της Ερμιόνης.
Του ζητούνται θυσίες εξιλαστήριες, αλλά την ώρα της τελετής εμφανίζεται ο Ορέστης που παραλίγο θα τον σκότωνε, αν ο Θεός δεν τον εμπόδιζε, αφού η μοίρα του έγραφε να πεθάνει από χέρι άλλου και αυτή δεν την αλλάζει κανείς, θεός κι αν είναι!

Η ΜΟΙΡΑ
Και να πως έχει γράψει η μοίρα το τέλος του γιου του Αχιλλέα, που υπήρξε υβριστής απέναντι στους ικέτες και τους νεκρούς(Πρίαμος).
Το κρέας από τα προσφερόμενα σφάγια των θυσιών στους Δελφούς αποτελούσε ιδιαίτερο έσοδο για τους υπηρέτες του ναού, αλλά ο Νεοπτόλεμος, μην αντέχοντας να παίρνουν από μπροστά του τα μοσχάρια που ο ίδιος σκότωσε για την προσφορά στους θεούς, αλλά και την κνίσα που είχε ήδη αλώσει την όσφρησή του, σταματά τους υπηρέτες βίαια, διεκδικώντας μεγάλο μερίδιο.
Τότε ακούγεται η θυμωμένη φωνή της Πυθίας:

"Ας απαλλαγούμε πια απ' αυτόν τον ενοχλητικό γιο του Αχιλλέα!"

Και κάποιος Φωκαεύς, ονόματι Μαχαιρεύς, έριξε κάτω τον Νεοπτόλεμο με το θυσιαστήριο μαχαίρι του.
"Θάψτε τον κάτω από το κατώφλι του ιερού ναού, είπε η Πυθία.
Ήταν ξακουστός πολεμιστής και το πνεύμα του θα υπερασπίζεται το ναό από κάθε εχθρική εισβολή. Και αφού μετάνοιωσε που πρόσβαλε τον Απόλλωνα, ας γίνει και προστάτης των πομπών και των θυσιών που θα διοργανώνονται προς τιμή των ηρώων. Έξάλλου και ο ίδιος ήταν ήρωας."
Άλλοι ισχυρίζονται πως οι κάτοικοι των Δελφών είχαν σκοτώσει τον Νεοπτόλεμο με την προσταγή της ίδιας της Πυθίας. Ο Απόλλωνας άπλωνε την οργή που είχε εναντίον του Αχιλλέα ίσαμε τους απογόνους του. Ο Νεοπτόλεμος θάφτηκε κάτω από το κατώφλι του ναού των Δελφών και του απέδωσαν θεϊκές τιμές.
Έτσι δικαιώνεται μετά θάνατον ο γιος του Αχιλλέα Νεοπτόλεμος. Άλλοι μύθοι αναφέρουν πως ο Ορέστης ήταν εκείνος που υποκίνησε τη δολοφονία του. O Ευριπίδης στην τραγωδία "Ορέστης" βάζει τον Απόλλωνα να προλέγει τον τρόπο θανάτου του ήρωα:

ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ: Και τούτη, η Ερμιόνη, Ορέστη,
........................................
γυναίκα σου θα γίνει, γράφει η μοίρα'
ο Νεοπτόλεμος δεν θα την πάρει,
κι ας το νομίζει. Πεπρωμένο του είναι
ξίφος μες στους Δελφούς να τον σκοτώσει,
καθώς για τον πατέρα του Αχιλλέα
θα μου γυρεύει εκδίκηση.

Φθάσαμε, αγαπητοί φίλοι, με θεϊκή πρόβλεψη στο τέρμα του δρόμου της ζωής και των έργων του Νεοπτόλεμου, που στην ανδρεία δεν υπελείπετο πολύ του πατέρα του!
ΕΠΑΙΝΟΣ για τον ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟ (Νεοπτόλεμος=νέος στον πόλεμο)
Μπροστά στην Τροία ολόκληρος ο ελληνικός στρατός ξαναβρήκε στο πρόσωπο του Νεοπτόλεμου έναν καινούριο Αχιλλέα. Τα κατορθώματά του στάθηκαν πολυάριθμα.

Συγκεκριμένα, σκότωσε τον Ευρύπυλο, το γιο του Τήλεφου, και μέσα στη χαρά του επινόησε έναν πολεμικό χορό, τον Πυρρίχιο. Συγκαταλέγεται ανάμεσα στους ήρωες που κρύφτηκαν μέσα στο Δούρειο ίππο και πήραν την πόλη. Κατά τις αποφασιστικές μάχες σκοτώνει τον Έλασο και τον Αστύνοο, πληγώνει τον Κόροιβο και τον Αγήνορα, και έπειτα γκρεμίζει τον μικρό Αστυάνακτα κάτω από έναν πύργο· έτσι ο Έκτορας σκοτώθηκε από τον Αχιλλέα, ο γιος του από τον Νεοπτόλεμο. Ως λάφυρο ο Νεοπτόλεμος πήρε την Ανδρομάχη, τη χήρα του Έκτορα.
Ήταν στην συμπεριφορά τόσο υπερβολικός, εκρηκτικός και παράφορος όσο και ο ανδρειότατος πατέρας του!

-->
Οι "Νόστοι" συνεχίζονται, φίλοι μου, με το τέλος του μάντη Κάλχα, Ποδαλείριου και άλλων,

Έρρωσθε και Χαίρεσθε, αγαπητοί μυθολόγοι!

Ρ. Γκρέιβς "Οι ελληνικοί Μύθοι"
Α. Γ. Τσοπανάκη: Εισαγωγή στον Όμηρο
Πηγή
Από το tro-ma-ktiko

loading...