Λύθηκε ποτέ το μυστήριο για τα περιλάλητα δρακόσπιτα;

Κατά τον καθηγητή Ν. Μουτσόπουλο που ερεύνησε ανασκαφικά το αποκαλούμενο Σπίτι του δράκου της Όχης, τα δρακόσπιτα είναι κατασκευάσματα των αρχαιότερων κατοίκων της Εύβοιας (Πελασγών, Δρυόπων, Αβάντων κ.ά.), που ήξεραν να οικοδομούν με την κυκλώπεια τεχνική. Με βάση τα ευρήματα των αρχαϊκών και νεότερων χρόνων (αγγεία, κάρβουνα, κόκαλα κ.ά.), εικάζεται ότι το δρακόσπιτο της Όχης λειτουργούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα ως

χώρος θυσιών. Το δρακόσπιτο αυτό πιθανόν να ήταν ναός των Δρυόπων· η λατρεία συνεχίστηκε εκεί έως τους ελληνιστικούς χρόνους, γιατί οι κάτοικοι εξακολούθησαν να το θεωρούν ως τόπο καθαγιασμένο. Διαβάστε το κείμενο που ακολουθεί!..

ΔΡΑΚΟΣΠΙΤΑ είναι τα ιδιότυπα εκείνα κτίσματα, τα οποία είναι κατασκευασμένα από μεγάλες, πλακόμορφες, σχιστολιθικές πέτρες, κατά το ψευδοϊσόδομο σύστημα. Βρίσκονται στη νοτιοδυτική Εύβοια, κυρίως στο όρος Όχη. Έχουν σχήμα τετράπλευρου ορθογώνιου, με μεγάλο πάχος στην τοιχοποιία. Οι διαστάσεις του δρακόσπιτου της Όχης είναι 4,87 χ 9,80 μ.
Οι κατασκευές αυτές είναι πολύ φροντισμένες· ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί στους αρμούς των λίθων, ορισμένοι από τους οποίους έχουν τεράστιες διαστάσεις. Οι σχισμές στον τοίχο δεξιά και αριστερά της θύρας εισόδου χρησιμεύουν ως φωτιστικά ανοίγματα. Η στέγη του κτίσματος είναι διαμορφωμένη κατά το εκφορικό σύστημα (κάθε σειρά λίθων εξέχει στο μέσο περισσότερο από την προηγούμενη). Το άνοιγμα που σχηματίζεται στην κορυφή καλύπτεται από μία πλάκα (το κλειδί).
Αρκετά από τα δρακόσπιτα έχουν καταστραφεί γιατί το υλικό τους χρησιμοποιήθηκε στους νεότερους χρόνους. Πολλές συζητήσεις έχουν γίνει για τη χρήση και για τη χρονολόγησή τους. Έτσι, έχει υποστηριχθεί ότι χρησίμευαν ως τάφοι, κατοικίες βοσκών, φρυκτωρίες ή ναοί.
Κατά τον καθηγητή Ν. Μουτσόπουλο που ερεύνησε ανασκαφικά το αποκαλούμενο Σπίτι του δράκου της Όχης, τα δρακόσπιτα είναι κατασκευάσματα των αρχαιότερων κατοίκων της Εύβοιας (Πελασγών, Δρυόπων, Αβάντων κ.ά.), που ήξεραν να οικοδομούν με την κυκλώπεια τεχνική. Με βάση τα ευρήματα των αρχαϊκών και νεότερων χρόνων (αγγεία, κάρβουνα, κόκαλα κ.ά.), εικάζεται ότι το δρακόσπιτο της Όχης λειτουργούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα ως χώρος θυσιών. Το δρακόσπιτο αυτό πιθανόν να ήταν ναός των Δρυόπων· η λατρεία συνεχίστηκε εκεί έως τους ελληνιστικούς χρόνους, γιατί οι κάτοικοι εξακολούθησαν να το θεωρούν ως τόπο καθαγιασμένο.
Με τα δρακόσπιτα συνδέονται πολλοί νεοελληνικοί θρύλοι.

Από τα πολλά δρακόσπιτα που βρίσκονται στη δυτική πλευρά της ορεινής μεσημβρινής άκρης της Εύβοιας, κοντά στα Στύρα, το σπουδαιότερο είναι το Πάλλη λάκα δραγκό, στην πλαγιά του βουνού Κλιόσι. Οι ντόπιοι, εντυπωσιασμένοι από τη σοφή και τολμηρή διάταξη των μεγάλων γκριζωπών ασβεστόλιθων, θεώρησαν τα μεγαλιθικά κτίσματα έργα κυκλώπων και κατοικίες δράκων και τα ονόμασαν «Ντραγκό» ή «Δραγκό». Ασύγκριτα σπουδαιότερο όμως είναι το δρακόσπιτο που στέκεται στην κορυφή της Όχης, πάνω από την Κάρυστο.
Η διαδρομή από την Κάρυστο στην κορυφή της Όχης περνάει από τους Μύλους που γειτονεύουν με σημαντικά αρχαία λατομεία πρασινόφαιου μαρμάρου. Κοντά τους κείτονται μεγάλοι μονόλιθοι κίονες. Ο πρώτος που ανακάλυψε το δρακόσπιτο στην κορυφή της Όχης ήταν ο M.P. Hawkins το 1797 και το εξέλαβε ως ναό. Άλλοι υποστήριξαν πως πρόκειται για κατοικία βοσκών, άλλοι μίλησαν για τάφο ή φρυκτώριο.
Το «Σπίτι του Δράκου» είναι κτίσμα πλατυμέτωπο με κάτοψη 4,85 x 9,80 μ. και με την είσοδο στην πλατιά πλευρά. Το εκφορικό σύστημα στέγασης προσδίδει ιδιομορφία σε όλη την κατασκευή. Κυκλώπειων διαστάσεων πλακόπετρες εισέχουν εσωτερικά σε διαδοχικές στρώσεις και από τις τέσσερις πλευρές. Ο τρόπος αυτός επεξοχής έχει εφαρμοστεί στην κάλυψη όλων των δρακόσπιτων. Στο εσωτερικό του κτίσματος βρέθηκε μεγάλο πλήθος ακέραιων αγγείων (μόνωτα κυάθια), θραύσματα μελανόμορφων, ενεπίγραφα όστρακα, λυχνάρια κ.ά. της Αρχαϊκής εποχής. Της ίδιας εποχής ήταν και τα ευρήματα που βρέθηκαν έξω από το κτίσμα, πιθανότατα γύρω από αρχαίο υπαίθριο βωμό. Ο συγγραφέας είναι πεπεισμένος ότι πρόκειται για ιερό του Δία και της Ήρας.

================

[ΠΗΓΕΣ: Ιστορικό και Δημοσιογραφικό Αρχείο του γράφοντος, Εγκυκλοπαίδεια «δομή», Περιοδικό Αρχαιολογία.]

 Από την ιστοσελίδα του κ. Άγγελου Σακκέτου

-->